ΜΑΝΟΣ 1+1

Μπαίνοντας στη Θεσσαλονίκη το '45, αργά το βράδυ της Μ. Πέμπτης είχε τελειώσει η λειτουργία και οι εκκλησιές άδειες, φωτισμένες ηχούσαν πένθιμα. Περπατούσα μόνος και θαμπωμένος - είπα από μέσα μου : "Θεέ μου, πόση αμαρτία πρέπει να περιέχει αυτή η πόλη για να έχει τόσες εκκλησιές". Ο προσφερόμενος νεανικός έρωτας, μετεμφυλιακά υπήρξε συγκλονιστικός. Η επιθυμία δεν είχε προσχήματα. Μόνο η ερωτική λειτουργία διατηρούσε μερικούς γοητευτικούς μυστικούς κώδικες με τους οποίους ολοκλήρωνε φαντασιώσεις, οράματα και τολμηρές προθέσεις.

Η Θεσσαλονίκη είχε, τω καιρώ εκείνω, τρεις κοινωνικές τάξεις χωρίς μεγάλες αποστάσεις μεταξύ τους.. Την αστική, την μικροαστική και την λεγόμενη λαϊκή ή εργατική. Οι τάξεις αυτές είχαν μιαν ανομολόγητη έλξη ανάμεσά τους που εκδηλωνότανε με τον ομοφυλόφιλο έρωτα των παιδιών τους. Και οι διάφορες συνοικίες της Θεσσαλονίκης συνδέονταν η μία με την άλλη, με λεωφορεία και με νεανικές διαδρομές αναζητήσεων συντρόφων.

Κι έτσι έγινα φανατικός λάτρης της πόλης και των αφανών κατοίκων της. Τα παλιά σπίτια, οι ατελείωτες συνοικίες, οι κεντρικοί μα και οι απόκεντροι δρόμοι της, λειτουργούσαν θρησκευτικά τον ερωτισμό των νεαρών κατοίκων της και την υπέροχη και τόσο προχωρημένη αταξική ερωτική συνείδησή τους.

Συγχρόνως μου έγινε αντιληπτό πως ο αρχαίος έρωτας δεν έχει τόση αξία στον καιρό μας, δίχως αυτό το ανομολόγητο αίσθημα αμαρτίας κι ενοχής που μας παρέχει η βυζαντινή θρησκευτική κληρονομιά μας.

Και όλ' αυτά επιχειρώ να τα συνθέσω, σε μια πολύχρωμη τοιχογραφία που περιέχει ποιήματα του Ντίνου Χριστιανόπουλου κι ένα του Γιώργου Χρονά, βυζαντινές υμνωδίες, λαϊκούς ρυθμούς και μια στρατιωτική μπάντα που να παίζει επίμονα το "Ειδύλλιο του Ζήγκφριντ" του Βάγκνερ.

Το έργο αυτό το αφιερώνω σ' όσους μπορούν ακόμη να διαβρωθούν από την Μουσική και το Τραγούδι.

Μάνος Χατζιδάκις
Τα τραγούδια της αμαρτίας
4/1/1993

Πίσω, στο 1981, φοιτητής μόλις έχω έρθει Αθήνα, ελεύθερος από τον καθωσπρεπισμό της επαρχίας, ψάχνω να βρω τον εαυτό μου, την ταυτότητά μου, την χαρά μου. Φίλος της εποχής εκείνης ο Δημήτρης Β., φίλος από την Χαλκίδα, μεγαλύτερος στην ηλικία και προστάτης στα πρώτα μου βήματα στην πρωτεύουσα.

Ο Δημήτρης φοιτητής της νομικής τότε, καλλιτεχνική φύση, ανακατευόταν με το τρίτο πρόγραμμα. Φίλος του Μάνου. Από εκείνον τον γνώρισα και γω. Βρεθήκαμε αρκετές φορές. Συγγνώμη που δεν θα μπω σε λεπτομέρειες, αλλά είναι κάποια πράγματα, τόσο ιερά, τόσο δικά μου, που δεν θέλω να τα μοιράζομαι. Ίσως γιατί είμαι πολύ κακομαθημένος, ίσως γιατί πολλοί έχουν μιλήσει για αυτόν. Ίσως γιατί δεν είναι εδώ για να τους διαψεύσει.

Δεν θέλω να γίνω σαν κι αυτούς, δεν το αξίζω, αλλά το κυριότερο δεν αξίζει στον Μάνο και σε αυτό που αντιπροσωπεύει για μένα αλλά και για τόσους ανθρώπους. Αφορμή για αυτό το ποστ στάθηκε κάτι που διάβασα στην rodia, αλλά και ένα e-mail που έλαβα από την Μαρία.

Μακάρι η προσπάθεια του radiobubble, να πιάσει τόπο. Το έχουμε άλλωστε τόσο πολύ ανάγκη.